Era Maladeta (fragment)

Autor: Josep Condó i Sambeat

Era Maladeta (fragment)

Ei era Maladeta era mès nauta sèrra
de totes es mès nautes que i a ena nòsta tèrra;
pòrte era corona des tucs deth Pirenèu.
Era ei eth rei de toti es soldats d'espada e lança
que viren ara Espanha des armes dera França,
tan nauta ei sa corona qu'arribe enquiath cèu.

Tota era cordilhèra des d'un cap ar aute,
era guarde e domine, quan eth sòn cap anaute,
com rei que ve e domine a toti es sòns vassalhs.
Eth casco e era coraça de gèus e nhèus etèrnes,
de net, as sòns dominis servissen de lantèrnes,
de dia li servissen de resplendents miralhs.

Aguest gigant indomit d'aguesta cordilhèra
pòrte es senhaus mercadi ena sua cabelhèra
des passi de cent sègles, qu'ath dessús li an deishat.
Lo qu'ei barba e peus blanqui ena sua vielhesa
siguec verdor florida ena sua joenesa;
lo qu'ara ei nhèus etèrnes siguec un immens prat.

Un prat que tamb cants doci es audèths alegrauen,
a on es agles blanques e es parrats i volauen,
en tot guardar es ribères qu'ath hons deth mon se ven;
un prat a on es èrbes mès doces i creishien
e a centes es ramades de oelhes i peishien
quan ena tèrra baisha eth minjar eth solei les pren.

Ère un gigant er amo d'aguestes esplanades,
de tot lo que i visquie com des sues ramades,
que de hèr tamb ua barra manaue as sòns pastors.
Ère digne d'aguesta montanha, des mès nautes,
que li hège de bèth trono tà veir totes es autes,
mès gran que dus Ercules, mès fòrt que dus Samsons.

Còrdehèr eth gran rei ère d'aguesta gran montanha
qu'ei reina des de França com tanben des d'Espanha,
com eth, amo des pletes de tot eth Pirenèu.
Toti es pastors, sa fòrça, tremolant, respectauen;
cada an, tribut de oelhes e crabes li pagauen
encara qu'aurien volut enviar tath cèu.

En un gran malh de marme, tamb dies e pacéncia
tamb còps de pics e fòrça, vencent sa resisténcia,
d'un enginièr tamb traces, un castèth s'i dauric.
De marme èren es hièstres, de marme èren es pòrtes
com es parets massisses ben lises e ben fòrtes;
e tath rei des montanhes resultèc digne abric.

Tamb lairoades i hège, com auderàs de presa,
tà eth, nin d'alegries, eth nin de sa riquesa,
a on li neisherie era felicitat;
mès entà toti es auti, presons lèges e escures,
a on i trobarien eth càlitz d'amargures
es que trincar gosèssen sòns gusti e volontat.